23-12-2025

 ਚੰਗੀ ਆਦਤ

ਅਨੂੰਰੰਗਰੇਜ ਦੀ ਵਧੀਆ ਲਿਖਤ 'ਚੰਗੀ ਆਦਤ ਹੀ ਸਫ਼ਲਤਾ ਹੈ' ਪੜ੍ਹਨ ਨੂੰ ਮਿਲੀ। ਇਸ ਰਚਨਾ ਨੇ ਮਨ ਨੂੰ ਸਕੂਨ ਨਾਲ ਭਰ ਦਿੱਤਾ। ਜਿਹੜੀ ਰਚਨਾ ਪਾਠਕਾਂ ਦੇ ਮਨਾਂ ਨੂੰ ਛੂਹ ਲਵੇ ਤਾਂ ਉਸ ਰਚਨਾ ਦਾ ਆਪਣੇ-ਆਪ ਹੀ ਮੁੱਲ ਪੈ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਲਿਖਤ ਚੰਗੀਆਂ ਆਦਤਾਂ ਵਿਸ਼ੇ 'ਤੇ ਲਿਖੀ ਗਈ ਹੈ। ਚੰਗੀਆਂ ਆਦਤਾਂ ਮਨੁੱਖੀ ਸ਼ਖ਼ਸੀਅਤ ਦਾ ਅੰਗ ਹੈ। ਸਾਡੀਆਂ ਚੰਗੀਆਂ ਆਦਤਾਂ ਜੀਵਨ ਵਿਚ ਤਰੱਕੀ ਦਾ ਰਾਹ ਖੋਲ੍ਹਦੀਆਂ ਹਨ। ਵਿਕਾਸ ਦੇ ਰਸਤੇ ਆਪਣੇ-ਆਪ ਬਣ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਚੰਗੀਆਂ ਆਦਤਾਂ ਨੂੰ ਗ੍ਰਹਿਣ ਕਰਨਾ ਫਿਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਜੀਵਨ ਵਿਚ ਲਾਗੂ ਕਰਨਾ ਇਕ ਸਿਰੜ ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਹੈ। 'ਅਜੀਤ ਅਖ਼ਬਾਰ' ਨੇ ਮੈਨੂੰ ਪੰਜਾਬੀ ਪੜ੍ਹਨ ਦੀ ਆਦਤ ਪਾਈ। ਲੇਖ ਪੜ੍ਹਨੇ ਤੇ ਫਿਰ ਉਨ੍ਹਾਂ 'ਤੇ ਸੰਪਾਦਕ ਦੇ ਨਾਂਅ ਖ਼ਤ ਲਿਖਣਾ 'ਅਜੀਤ ਅਖ਼ਬਾਰ' ਦੀ ਹੀ ਦੇਣ ਹੈ। ਚੰਗੀਆਂ ਗੱਲਾਂ ਸਫ਼ਲਤਾ ਵੱਲ ਲੈ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ।

-ਰਾਮ ਸਿੰਘ ਪਾਠਕ

ਜੀਵਨ ਵਿਚ ਸਕਾਰਾਤਮਕ ਸੋਚ

ਜੀਵਨ ਵਿਚ ਸਕਾਰਾਤਮਕ ਸੋਚ ਉਹ ਰੌਸ਼ਨੀ ਹੈ, ਜੋ ਹਰ ਹਾਲਾਤ ਨੂੰ ਨਵੀਆਂ ਸੰਭਾਵਨਾਵਾਂ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿਚ ਬਦਲਣ ਦੀ ਤਾਕਤ ਦਿੰਦੀ ਹੈ। ਜਦੋਂ ਮਨੁੱਖ ਆਪਣੇ ਮਨ ਨੂੰ ਹੌਸਲੇ, ਵਿਸ਼ਵਾਸ ਅਤੇ ਆਸ਼ਾਵਾਦੀ ਦ੍ਰਿਸ਼ਟੀਕੋਣ ਨਾਲ ਭਰ ਲੈਂਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਮੁਸ਼ਕਲਾਂ ਵੀ ਸਿਖਲਾਈ ਦੇ ਪੱਧਰ ਬਣ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਸਕਾਰਾਤਮਕ ਸੋਚ ਮਨ ਨੂੰ ਸ਼ਾਂਤੀ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਦਿਲ ਨੂੰ ਇਹ ਯਕੀਨ ਦਿਵਾਉਂਦੀ ਹੈ ਕਿ ਹਰ ਅੰਧੇਰੇ ਦੇ ਪਿੱਛੇ ਇਕ ਰੌਸ਼ਨ ਸਵੇਰ ਲੁਕੀ ਹੋਈ ਹੈ। ਇਹ ਸਿਰਫ਼ ਸੁਪਨੇ ਦੇਖਣ ਦੀ ਤਾਕਤ ਹੀ ਨਹੀਂ ਦਿੰਦੀ, ਸਗੋਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਸੁਪਨਿਆਂ ਨੂੰ ਸਾਕਾਰ ਕਰਨ ਦੀ ਹਿੰਮਤ ਵੀ ਬਖ਼ਸ਼ਦੀ ਹੈ। ਜੀਵਨ ਵਿਚ ਖੁਸ਼ੀ, ਸੰਤੁਸ਼ਟੀ ਅਤੇ ਅੰਦਰੂਨੀ ਮਜ਼ਬੂਤੀ ਉਸ ਸਮੇਂ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਜਦੋਂ ਅਸੀਂ ਆਪਣੇ ਵਿਚਾਰਾਂ ਨੂੰ ਨਕਾਰਾਤਮਕਤਾ ਤੋਂ ਦੂਰ ਰੱਖ ਕੇ ਭਲਾਈ, ਸਰਲਤਾ ਅਤੇ ਉਮੀਦ ਨਾਲ ਜੋੜ ਲੈਂਦੇ ਹਾਂ। ਸਕਾਰਾਤਮਕ ਸੋਚ ਵਾਲਾ ਮਨੁੱਖ ਹਰ ਦਿਨ ਨੂੰ ਇਕ ਨਵੇਂ ਮੌਕੇ ਵਜੋਂ ਸਵੀਕਾਰ ਕਰਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਹਰ ਹਾਲਾਤ ਵਿਚ ਬਿਹਤਰੀ ਦੀ ਰਾਹ ਖੋਜ ਲੈਂਦਾ ਹੈ।

- ਸਤਵਿੰਦਰ ਕੌਰ ਮੱਲੇਵਾਲ

ਦਰਦਨਾਕ ਹਾਦਸੇ

ਬਹੁਤ ਹੀ ਦੁਖਦਾਈ ਘਟਨਾ ਵਾਪਰੀ ਹੈ ਕਿ ਇਕ ਅਧਿਆਪਕ ਜੋੜਾ (ਪਤੀ-ਪਤਨੀ) ਸਰਕਾਰਾਂ, ਅਫ਼ਸਰਾਂ ਅਤੇ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਅਣਗਹਿਲੀ ਕਾਰਨ ਆਪਣੀ ਚੋਣ ਡਿਊਟੀ ਦੇਣ ਜਾਣ ਦੌਰਾਨ ਮੌਤ ਦੇ ਮੂੰਹ ਵਿਚ ਜਾ ਡਿੱਗਾ। ਹੋਰ ਵੀ ਨਿੰਦਣਯੋਗ ਅਤੇ ਘਟੀਆਪਣ ਵਾਲੀ ਮਾਨਸਿਕਤਾ ਜੱਗ ਜ਼ਾਹਰ ਹੋ ਰਹੀ ਹੈ ਕਿ ਇਸ ਭਿਆਨਕ ਹਾਦਸੇ 'ਤੇ ਅਫ਼ਸੋਸ ਪ੍ਰਗਟ ਕਰਨ ਦੀ ਬਜਾਏ ਕਾਲੇ ਦਿਲਾਂ ਵਾਲੇ ਅਖੌਤੀ ਲੀਡਰਾਂ ਵਲੋਂ ਵੋਟਰਾਂ ਦੇ ਧੰਨਵਾਦ ਕੀਤੇ ਜਾ ਰਹੇ ਹਨ, ਪਰ ਸਦਾ ਲਈ ਤੁਰ ਜਾਣ ਵਾਲਿਆਂ ਦੀ ਮੌਤ ਦਾ ਕੋਈ ਅਫ਼ਸੋਸ ਨਹੀਂ ਹੈ, ਕੋਈ ਸ਼ਰਮਿੰਦਗੀ ਮਹਿਸੂਸ ਨਹੀਂ ਕੀਤੀ ਜਾ ਰਹੀ।
ਸਾਡੇ ਲੋਕ ਵੀ ਐਨ ਬੇਅਣਖੇ ਅਤੇ ਬੇਗੈਰਤ ਹਨ ਕਿ ਉਹ ਰਸਤਿਆਂ ਵਿਚ ਮੌਤ ਦਾ ਸਮਾਨ ਬਣ ਕੇ ਖੜ੍ਹੀਆਂ ਔਕੜਾਂ, ਸਮੱਸਿਆਵਾਂ (ਘੋਨੇ ਪੁਲ, ਸੜਕਾਂ ਵਿਚਲੇ ਖੱਡੇ, ਢਿੱਲੀਆਂ ਤਾਰਾਂ ਆਦਿ) ਨੂੰ ਸਮੇਂ ਸਿਰ ਹੱਲ ਕਰਵਾਉਣ ਵੱਲ ਰਤਾ ਧਿਆਨ ਨਹੀਂ ਧਰਦੇ। ਸਾਡੇ ਲੋਕ ਮੋਟੀਆਂ ਤਨਖਾਹਾਂ ਅਤੇ ਸਰਕਾਰੀ ਸਹੂਲਤਾਂ ਲੈਣ ਵਾਲੇ ਅਫ਼ਸਰਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਸੇਵਾਦਾਰ ਸਮਝਣ ਦੀ ਬਜਾਏ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਹੁਕਮਰਾਨ ਮੰਨੀ ਬੈਠੇ ਹਨ। ਸਾਰੀਆਂ ਸਿਆਸੀ ਪਾਰਟੀਆਂ ਦੇ ਲੀਡਰ ਵੀ ਇਕੋ ਥੈਲੀ ਦੇ ਚੱਟੇ-ਵੱਟੇ ਹਨ। ਇਹ ਕੁਰੱਪਟ ਸਿਸਟਮ ਨੂੰ ਜਿਉਂ ਦਾ ਤਿਉਂ ਕਾਇਮ ਰੱਖਣ ਵਿਚ ਸਾਰੇ ਇਕਜੁਟ ਹਨ।

-ਬਲਵਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਰੋਡੇ
ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ ਮੋਗਾ।

ਕਿਤਾਬਾਂ ਨਾਲ ਸਾਂਝ ਪਾਈਏ

ਕਿਤਾਬਾਂ ਪੜ੍ਹਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਇਕ ਸ਼ੌਕ ਹੀ ਨਹੀਂ, ਬਲਕਿ ਗਿਆਨ ਵਧਾਉਣ, ਸੋਚ ਨੂੰ ਨਵੀਂ ਦਿਸ਼ਾ ਦੇਣ ਅਤੇ ਜੀਵਨ ਦੀ ਸਮਝ ਨੂੰ ਡੂੰਘਾ ਕਰਨ ਦਾ ਇਕ ਸ਼ਕਤੀਸ਼ਾਲੀ ਢੰਗ ਵੀ ਹੈ। ਇਹ ਸਾਡੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਦਾ ਇਕ ਅਟੁੱਟ ਹਿੱਸਾ ਹਨ, ਜੋ ਸਾਨੂੰ ਨਵੇਂ ਵਿਚਾਰਾਂ ਅਤੇ ਜਾਣਕਾਰੀ ਨਾਲ ਸੰਵਾਰਦੀਆਂ ਹਨ।
ਅੱਜ ਦੇ ਡਿਜੀਟਲ ਯੁੱਗ ਵਿਚ ਜਿਥੇ ਲੋਕ ਸਮਾਰਟਫੋਨ ਅਤੇ ਇੰਟਰਨੈੱਟ ਉੱਤੇ ਵਧੇਰੇ ਧਿਆਨ ਦੇ ਰਹੇ ਹਨ, ਉਥੇ ਕਿਤਾਬਾਂ ਪੜ੍ਹਨ ਦੀ ਆਦਤ ਘੱਟ ਰਹੀ ਹੈ, ਪਰ ਹਕੀਕਤ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਕਿਤਾਬਾਂ ਨਾਲ ਅਸੀਂ ਹਰ ਨਵੇਂ ਗਿਆਨ ਦੀ ਪ੍ਰਾਪਤੀ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਾਂ। ਕਿਤਾਬਾਂ ਪੜ੍ਹਨ ਦੀ ਆਦਤ ਸਾਨੂੰ ਇਕ ਬਿਹਤਰ ਵਿਅਕਤੀ ਬਣਾਉਣ ਵਿਚ ਮਦਦ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਸਾਨੂੰ ਆਪਣੀ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਵਿਚ ਕਿਤਾਬਾਂ ਪੜ੍ਹਨ ਲਈ ਥੋੜ੍ਹਾ-ਬਹੁਤ ਸਮਾਂ ਜ਼ਰੂਰ ਕੱਢਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ, ਤਾਂ ਕਿ ਅਸੀਂ ਆਪਣੇ ਜੀਵਨ ਵਿਚ ਤਰੱਕੀ ਕਰ ਸਕੀਏ।

-ਪਲਕਪ੍ਰੀਤ ਕੌਰ ਬੇਦੀ
ਜਲੰਧਰ।

ਜ਼ਿਲਾ ਪ੍ਰੀਸ਼ਦ-ਪੰਚਾਇਤ ਸੰਮਤੀ ਚੋਣਾਂ

ਪੰਚਾਇਤੀ ਕਾਨੂੰਨ ਜਿਸ ਭਾਵਨਾ ਨਾਲ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਸੀ, ਉਸ ਨੂੰ ਸੁਹਿਰਦਤਾ ਨਾਲ ਅਮਲ ਵਿਚ ਬਿਲਕੁਲ ਨਹੀਂ ਲਿਆਂਦਾ ਗਿਆ। ਪੰਚਾਇਤੀ ਸੰਸਥਾਵਾਂ ਦੇ ਉਮੀਦਵਾਰਾਂ ਨੂੰ ਇਨ੍ਹਾਂ ਚੋਣਾਂ ਵਿਚ ਬਹੁਤ ਖ਼ਰਚ ਕਰਨਾ ਪੈਂਦਾ ਹੈ, ਕਿਉਂਕਿ ਚੋਣ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਨੂੰ ਬੇਲੋੜੇ ਵਾਧੂ ਦਿਨ ਦਿੱਤੇ ਗਏ ਹਨ। ਦੂਜਾ ਰਾਜਨੀਤਕ ਦਖ਼ਲ ਅੰਦਾਜ਼ੀ ਵਧ ਗਈ ਹੈ। ਸਾਰੀਆਂ ਸ਼ਕਤੀਆਂ ਹਲਕਾ ਇੰਚਾਰਜ ਨੇ ਆਪਣੀ ਮੁੱਠੀ ਵਿਚ ਕਰ ਰੱਖੀਆਂ ਹਨ। ਗ੍ਰਾਮ ਸਭਾ ਕਿਸੇ ਵਿਰਲੇ ਟਾਂਵੇਂ ਪਿੰਡ ਵਿਚ ਹੀ ਹੁੰਦੀ ਹੋਵੇਗੀ। ਸਭ ਕੁਝ ਕਾਗਜ਼ਾਂ ਵਿਚ ਹੀ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਬਹੁਤੇ ਪਿੰਡਾਂ ਵਿਚ ਪੰਚਾਇਤ ਦੀ ਮੀਟਿੰਗ ਵੀ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੀ। ਸਰਪੰਚ ਅਤੇ ਸੈਕਟਰੀ ਉਪਰਲੀਆਂ ਹਦਾਇਤਾਂ ਅਨੁਸਾਰ ਮਤੇ ਪਾ ਲੈਂਦੇ ਹਨ। ਸਰਪੰਚ ਆਪਣੇ ਮਿਤ ਦੇ ਮੈਂਬਰਾਂ ਤੋਂ ਦਸਤਖ਼ਤ ਕਰਵਾ ਲੈਂਦੇ ਹਨ। ਵਿਰੋਧੀ ਵਿਚਾਰਾਂ ਵਾਲੇ ਮੈਂਬਰਾਂ ਨੂੰ ਅਕਸਰ ਪੰਚਾਇਤ ਦੀ ਮੀਟਿੰਗ ਵਿਚ ਬੁਲਾਇਆ ਹੀ ਨਹੀਂ ਜਾਂਦਾ। ਇਸੇ ਕਰਕੇ ਆਮ ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਪੰਚਾਇਤ ਵਿਚ ਕੋਈ ਰੁਚੀ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਚੋਣ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਸਮੇਂ ਸੱਤਾ ਧਿਰ ਦੀ ਧੱਕੇਸ਼ਾਹੀ ਆਮ ਵਰਤਾਰਾ ਬਣ ਗਿਆ ਹੈ।

-ਦਲਬਾਰ ਸਿੰਘ
ਚੱਠੇ ਸੇਖਵਾਂ (ਸੰਗਰੂਰ)

ਸੁੰਦਰਤਾ ਦੇ ਸਾਧਨ ਜਾਂ ਬਿਮਾਰੀ ਦਾ ਸਾਧਨ

ਹਰ ਸਾਲ 15 ਮਾਰਚ ਨੂੰ ਸੰਸਾਰ ਉਪਭੋਗਤਾ ਦਿਹਾੜਾ ਮਨਾਇਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਉਸ ਦਿਨ ਮੁੰਬਈ ਅਤੇ ਬੈਂਗਲੂਰ ਵਿਚ ਦੋ ਸਰਵੇਖਣ ਕਰਵਾਏ ਗਏ ਉਦੇਸ਼ ਸੀ, ਗਾਹਕ ਕਿੰਨਾ ਕੁ ਸੁਚੇਤ ਹੈ। ਨਤੀਜਾ ਨਿਕਲਿਆ ਤਾਂ ਬੜਾ ਹੀ ਮਾੜਾ ਹਾਲ ਹੈ। ਕੁੱਲ 50 ਵਿਚੋਂ ਸਿਰਫ਼ ਦੋ ਗਾਹਕਾਂ ਨੇ ਸੁੰਦਰਤਾ ਦੇ ਸਾਧਨਾਂ ਤੇ ਸੇਵਿੰਗ ਕਰੀਮ ਖਰੀਦਣ ਸਮੇਂ 'ਇਸ ਮਿਤੀ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਇਸਤੇਮਾਲ ਕਰਨ ਲਈ ਬਿਹਤਰ' ਦੀ ਲਾਈਨ ਪੜ੍ਹੀ ਸੀ। ਇਹ ਨਿਯਮ ਇਕ ਜਨਵਰੀ, 1999 ਤੋਂ ਭਾਰਤ ਵਿਚ ਲਾਗੂ ਹਨ ਕਿ ਸੁੰਦਰਤਾ ਦੇ ਸਾਧਨਾਂ 'ਤੇ ਮਿਤੀ ਕਦੋਂ ਨਿਕਲ ਜਾਵੇਗੀ ਦੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦਰਜ ਹੋਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ। ਦੂਜਾ ਸਰਵੇਖਣ ਦੱਸਦਾ ਹੈ ਕਿ ਸਿਰਫ਼ 20 ਫ਼ੀਸਦੀ ਇਹੋ ਜਿਹੀਆਂ ਚੀਜ਼ਾਂ ਉੱਪਰ ਜਾਣਕਾਰੀ ਲਿਖੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ। ਕਈ ਇਹੋ ਜਿਹੇ ਮਾਮਲੇ ਸਾਹਮਣੇ ਆਏ ਹਨ, ਜਿਥੇ ਪੁਰਾਣਾ ਮਸਕਾਰਾ ਇਸਤੇਮਾਲ ਕਰਨ ਵਾਲੀ ਔਰਤ ਦੀਆਂ ਅੱਖਾਂ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਹੋਈਆਂ ਹਨ। ਬੀਤੇ ਦਿਨੀਂ ਅਮਰੀਕਾ ਵਿਚ ਮਸ਼ਹੂਰ ਟੁੱਥ ਪੇਸਟ ਦੇ ਖ਼ਰਾਬ ਹੋਣ ਦੇ ਸਬੂਤ ਮਿਲੇ, ਤਾਂ ਕੰਪਨੀ ਨੂੰ ਆਪਣਾ ਉਤਪਾਦ ਟੁਥ ਪੇਸਟ ਵਾਪਸ ਲੈਣਾ ਪਿਆ। ਸੱਚਮੁੱਚ ਗਾਹਕ ਸੁਚੇਤ ਨਹੀਂ ਰਿਹਾ, ਤਾਂ ਨੁਕਸਾਨ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ।

-ਡਾ. ਨਰਿੰਦਰ ਭੱਪਰ ਝਬੇਲਵਾਲੀ
ਸ੍ਰੀ ਮੁਕਤਸਰ ਸਾਹਿਬ