12-11-25

 ਪਰਾਲੀ ਨੂੰ ਅੱਗ ਨਾ ਲਗਾਓ

ਪੰਜਾਬ ਵਿਚ ਝੋਨੇ ਦੀ ਕਟਾਈ ਲਗਭਗ ਖਤਮ ਹੋਣ ਕਿਨਾਰੇ ਹੈ। ਝੋਨੇ ਦੀ ਕਟਾਈ ਉਪਰੰਤ ਬਹੁਤੇ ਕਿਸਾਨ ਬਚੀ ਹੋਈ ਪਰਾਲੀ ਨੂੰ ਅੱਗ ਲਗਾ ਕੇ ਜਿੱਥੇ ਧਰਤੀ ਦੀ ਉਪਜਾਊ ਸ਼ਕਤੀ ਨੂੰ ਖ਼ਤਮ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ ਉੱਥੇ ਅਨੇਕਾਂ ਮਿੱਤਰ ਕੀੜਿਆਂ ਅਤੇ ਹਰੇ ਭਰੇ ਦਰੱਖਤਾਂ ਨੂੰ ਵੀ ਖ਼ਤਮ ਕਰ ਕੇ ਸਮੁੱਚੇ ਵਾਤਾਵਰਣ ਨੂੰ ਪਲੀਤ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਅਜਿਹਾ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਇਕ ਦੂਜੇ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਕੰਮ ਨਿਬੇੜਨ ਦੀ ਰੀਸ ਨਾਲ ਹੀ ਕੀਤਾ ਜਾ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਜਦਕਿ ਕਣਕ ਦੀ ਬਿਜਾਈ ਵਿਚ ਅਜੇ ਬਹੁਤ ਜ਼ਿਆਦਾ ਸਮਾਂ ਪਿਆ ਹੈ। ਪਰਾਲੀ ਦੀ ਅੱਗ ਦੇ ਧੂੰਏਂ ਕਰਕੇ ਹਰ ਸਾਲ ਅਨੇਕਾਂ ਹਾਦਸੇ ਵਾਪਰਨ ਕਾਰਨ ਅਨੇਕਾਂ ਜਾਨਾਂ ਵੀ ਮੌਤ ਦੇ ਮੂੰਹ ਵਿਚ ਚਲੀਆਂ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ। ਸੋ, ਸਾਨੂੰ ਸਭ ਨੂੰ ਅੱਜ ਤੋਂ ਹੀ ਵਾਤਾਵਰਨ ਨੂੰ ਬਚਾਉਣ ਲਈ ਝੋਨੇ ਦੀ ਪਰਾਲੀ ਨੂੰ ਅੱਗ ਲਗਾਉਣ ਤੋਂ ਪਰਹੇਜ਼ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਵਿਚ ਹੀ ਮਨੁੱਖਤਾ ਦੀ ਭਲਾਈ ਹੈ।

-ਅੰਗਰੇਜ਼ ਸਿੰਘ ਵਿੱਕੀ
ਪਿੰਡ ਤੇ ਡਾਕ. ਕੋਟਗੁਰੂ (ਬਠਿੰਡਾ)

ਬੱਚਿਆਂ ਦੀਆਂ ਟਿਊਸ਼ਨਾਂ

ਅੱਜ ਕੱਲ੍ਹ ਮਾਂ-ਬਾਪ ਵਿਚ ਬੱਚਿਆਂ ਦੀਆਂ ਟਿਊਸ਼ਨਾਂ ਰੱਖਣ ਦਾ ਰਿਵਾਜ ਬਹੁਤ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਵਧ ਚੁੱਕਾ ਹੈ। ਖ਼ਾਸ ਤੌਰ 'ਤੇ ਪ੍ਰਾਈਵੇਟ ਸਕੂਲਾਂ ਦੇ ਬੱਚੇ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਮਾਂ-ਬਾਪ ਦੁਆਰਾ ਪਹਿਲੀ ਕਲਾਸ ਤੋਂ ਹੀ ਟਿਊਸ਼ਨ 'ਤੇ ਲਗਾ ਦਿੱਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਟਿਊਸ਼ਨਾਂ 'ਤੇ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਸਿਰਫ਼ ਸਕੂਲ ਦਾ ਕੰਮ ਕਰਵਾ ਕੇ ਹੀ ਭੇਜ ਦਿੱਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਕਹਿਣ ਨੂੰ ਤਾਂ ਟਿਊਸ਼ਨ ਹੁੰਦੀ ਹੈ, ਪਰ 5-6 ਸਾਲਾਂ ਦੇ ਬੱਚਿਆਂ ਲਈ ਇਹ ਹੱਸਣ-ਖੇਡਣ ਦੀ ਉਮਰ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ਜਿਸ ਨੂੰ ਟਿਊਸ਼ਨਾਂ ਵਿਚ ਰੋਲ ਦਿੱਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਬੱਚੇ ਖੇਡਣ-ਕੁੱਦਣ ਦੀ ਥਾਂ 'ਤੇ ਚਿੜਚਿੜੇ ਹੀ ਬਣੇ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ। ਅਸੀਂ ਇਸ ਲਈ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਕਸੂਰ ਉਨ੍ਹਾਂ ਮਾਵਾਂ ਦਾ ਮੰਨਦੇ ਹਾਂ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਬੱਚਿਆਂ ਨੂੰ ਨਾ ਸਿਰਫ਼ ਟਿਊਸ਼ਨਾਂ 'ਤੇ ਭੇਜਣ ਦਾ ਮਨ ਬਣਾਇਆ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਬਲਕਿ ਆਪ ਖ਼ੁਦ ਉਹ ਸਾਰਾ ਸਮਾਂ ਮੋਬਾਈਲਾਂ 'ਤੇ ਹੀ ਫਿਜ਼ੂਲ ਗੁਆ ਦਿੰਦੀਆਂ ਹਨ। ਬੱਚਿਆਂ ਦੀਆਂ ਕਿਤਾਬਾਂ ਨੂੰ ਤਾਂ ਇਨ੍ਹਾਂ ਮਾਵਾਂ ਨੇ ਖੋਲ੍ਹ ਕੇ ਵੀ ਨਹੀਂ ਦੇਖਿਆ ਹੁੰਦਾ ਫਿਰ ਦੱਸੋ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਮਾਵਾਂ ਦੇ ਪੜ੍ਹੇ ਲਿਖੇ ਹੋਣ ਦਾ ਕੀ ਮਤਲਬ ਰਹਿ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਅੱਗੇ ਬੱਚੇ ਵੀ ਸਵੇਰ ਦੇ ਗਏ ਸ਼ਾਮ ਨੂੰ ਘਰ ਪਹੁੰਚਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਸ਼ਾਮ ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ ਰਾਤ ਤੱਕ ਟਿਊਸ਼ਨ 'ਤੇ ਫਸੇ ਰਹਿੰਦੇ ਹਨ। ਜਿਸ ਕਾਰਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਵੀ ਵਧਣ ਫੁੱਲਣ ਦਾ ਸਮਾਂ ਨਹੀਂ ਮਿਲਦਾ। ਸੋ, ਬੱਚਿਆਂ ਦੇ ਵਧੀਆ ਭਵਿੱਖ ਲਈ ਮਾਵਾਂ ਨੂੰ ਹੀ ਅੱਗੇ ਵਧਣਾ ਪਵੇਗਾ ਤਾਂ ਜੋ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਘਰ ਸ਼ਾਮ ਵੇਲੇ ਪੜ੍ਹਾਇਆ ਜਾ ਸਕੇ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਖੇਡਣ ਦਾ ਵੀ ਸਮਾਂ ਮਿਲ ਜਾਵੇ ਨਹੀਂ ਤਾਂ ਬੱਚਿਆਂ ਦਾ ਭਵਿੱਖ ਇੰਝ ਹੀ ਰਹਿ ਜਾਵੇਗਾ।

-ਅਸ਼ੀਸ਼ ਸ਼ਰਮਾ ਜਲੰਧਰ।

ਨਿਰਪੱਖ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਏ ਚੋਣ ਕਮਿਸ਼ਨ

ਰਾਹੁਲ ਗਾਂਧੀ ਦਾ ਵੋਟ ਚੋਰੀ ਤੇ ਫਰਜ਼ੀ ਵੋਟਾਂ ਦਾ ਦਾਅਵਾ ਦੇਸ਼ ਵਾਸੀਆਂ ਨੂੰ ਹੈਰਾਨ ਤੇ ਪ੍ਰੇਸ਼ਾਨ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਹੈ। ਦੁਨੀਆ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੇ ਲੋਕਤੰਤਰੀ ਦੇਸ਼ 'ਚ ਜਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਵਿਰੋਧੀਆਂ ਵਲੋਂ ਸੱਤਾਧਾਰੀ ਧਿਰ 'ਤੇ ਲਗਾਏ ਵੋਟ ਚੋਰੀ ਦੇ ਦੋਸ਼ ਬੇਹੱਦ ਚਿੰਤਾ ਦਾ ਵਿਸ਼ਾ ਹੈ। ਚੋਣ ਕਮਿਸ਼ਨ ਵਲੋਂ ਹੁਣ ਤੱਕ ਦੇ ਜਵਾਬ ਤੋਂ ਨਾ ਤਾਂ ਵਿਰੋਧੀ ਸੰਤੁਸ਼ਟ ਹਨ ਤੇ ਨਾ ਹੀ ਆਮ ਦੇਸ਼ ਵਾਸੀ। ਚੋਣ ਕਮਿਸ਼ਨ ਦੀ ਭੂਮਿਕਾ ਸ਼ੱਕੀ ਹੋਣ ਦੀ ਇਕ ਵਜ੍ਹਾ ਇਹ ਵੀ ਹੈ ਕਿ ਉਸ ਵਲੋਂ ਇਸ ਦੀ ਜਾਂਚ ਕਰਵਾਏ ਜਾਣ ਦੀ ਬਜਾਏ ਇਹ ਜਵਾਬ ਦੇਣਾ ਕਿ ਵਿਰੋਧੀ ਪਾਰਟੀਆਂ ਦੇ ਏਜੰਟ ਕਿੱਥੇ ਸਨ? ਜਦੋਂ ਵੋਟਾਂ ਪੋਲ ਹੋ ਰਹੀਆਂ ਸਨ। ਬਿਲਕੁਲ ਵੀ ਤਸੱਲੀਬਖ਼ਸ਼ ਨਹੀਂ ਜਾਪਦਾ। ਸੋ, ਚੋਣ ਕਮਿਸ਼ਨ ਨੂੰ ਦੇਸ਼ ਵਾਸੀਆਂ ਨੂੰ ਸੰਤੁਸ਼ਟ ਜ਼ਰੂਰ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਉਹ ਹਾਲੇ ਤੱਕ ਕਰ ਨਹੀਂ ਸਕਿਆ। ਸਾਡੀ ਚੋਣ ਕਮਿਸ਼ਨ ਨੂੰ ਅਪੀਲ ਹੈ ਕਿ ਉਹ ਨਿਰਪੱਖ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਉਂਦੇ ਹੋਏ ਫਰਜ਼ੀ ਵੋਟਰਾਂ ਨੂੰ ਲੈ ਕੇ ਵਿਰੋਧੀਆਂ ਵਲੋਂ ਉਠਾਏ ਜਾ ਰਹੇ ਸਵਾਲਾਂ ਦੇ ਤਸੱਲੀਬਖ਼ਸ਼ ਉੱਤਰ ਦੇਣ।

-ਲੈਕਚਰਾਰ ਅਜੀਤ ਖੰਨਾ