13-09-2024

 ਕਸ਼ਮੀਰ ਬਣਿਆ ਨਾਸੂਰ

ਦੇਸ਼ ਦੀ 1947 ਦੀ ਵੰਡ ਤੋਂ ਤੁਰੰਤ ਬਾਅਦ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੀ ਫ਼ੌਜ ਅਤੇ ਧਾੜਵੀਆਂ ਨੇ 22 ਅਕਤੂਬਰ, 1947 ਨੂੰ ਕਸ਼ਮੀਰ 'ਤੇ ਕਬਜ਼ਾ ਕਰਨ ਲਈ ਧਾਵਾ ਬੋਲ ਦਿੱਤਾ। ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਲੁੱਟ-ਘਸੁੱਟ, ਕਤਲੇਆਮ ਅਤੇ ਜਬਰਜਨਾਹ ਜਿਹੇ ਕਾਲੇ ਕਾਰਨਾਮੇ ਬਿਨਾਂ ਕਿਸੇ ਖੌਫ਼ ਨਾਲ ਵਾਪਰੇ। ਇਹ ਧਾੜਵੀ 25, 26 ਅਕਤੂਬਰ ਨੂੰ ਬਾਰਾਮੂਲਾ ਤੋਂ ਅੱਗੇ ਤੱਕ ਆ ਕੇ ਸ੍ਰੀਨਗਰ ਦੇ ਦੁਆਲੇ ਫੈਲ ਗਏ। ਸੋਚੀ-ਸਮਝੀ ਸਕੀਮ ਅਧੀਨ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦਾ ਪ੍ਰਧਾਨ 26 ਅਕਤੂਬਰ ਨੂੰ ਲਾਹੌਰ ਪਹੁੰਚ ਗਿਆ ਤਾਂ ਜੋ ਸਮੇਂ ਸਿਰ ਸ੍ਰੀਨਗਰ ਜਿੱਤ ਦਾ ਝੰਡਾ ਲਹਿਰਾ ਕੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੀ ਜਿੱਤ ਦਾ ਐਲਾਨ ਕਰ ਸਕੇ। ਉਸੇ ਰਾਤ ਕਸ਼ਮੀਰ ਦੇ ਮਹਾਰਾਜਾ ਹਰੀ ਸਿੰਘ ਨੇ ਭਾਰਤ ਨਾਲ ਰੁਲੇਵੇਂ ਦੇ ਐਲਾਨ 'ਤੇ ਮੋਹਰ ਲਗਾ ਦਿੱਤੀ। 26 ਅਕਤੂਬਰ ਦੀ ਸਵੇਰ ਨੂੰ ਹੀ ਭਾਰਤ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਸਿੱਖ ਪਲਟਨ ਸ੍ਰੀਨਗਰ ਹਵਾਈ ਅੱਡੇ 'ਤੇ ਪਹੁੰਚ ਗਈ, ਨਾਲ ਹੀ ਤੋਪਖਾਨਾ ਅਤੇ ਹੋਰ ਪਲਟਨਾਂ ਵੀ ਪਹੁੰਚਣੀਆਂ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋ ਗਈਆਂ। ਜਿਸ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਧਾੜਵੀਆਂ, ਫ਼ੌਜ ਨੇ ਵਾਪਸ ਭੱਜਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤਾ। ਪਰ ਸਮੇਂ ਦੇ ਹਾਕਮਾਂ ਨੇ ਭਾਰਤੀ ਫ਼ੌਜ ਨੂੰ ਮੁਜਫਰਾਬਾਦ ਤੋਂ ਅੱਗੇ ਜਾਣ ਤੋਂ ਰੋਕ ਦਿੱਤਾ। ਜੇਕਰ ਭਾਰਤੀ ਫ਼ੌਜ ਨੂੰ ਪੂਰਾ ਕਸ਼ਮੀਰ ਕਵਰ ਕਰਨ ਦੀ ਆਗਿਆ ਦੇ ਦਿੱਤੀ ਜਾਂਦੀ ਤਾਂ ਅੱਜ ਇਹ ਸਥਿਤੀ ਨਾ ਹੁੰਦੀ, ਜੋ ਆਏ ਦਿਨ ਭਾਰਤੀ ਫ਼ੌਜੀ ਸ਼ਹੀਦ ਹੋ ਰਹੇ ਹਨ। ਸਾਲ 1971 ਦੀ ਭਾਰਤ-ਪਾਕਿ ਜੰਗ ਵਿਚ 92 ਹਜ਼ਾਰ ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਫ਼ੌਜੀ ਜੰਗੀ ਕੈਦੀ ਬਣਾਏ ਗਏ ਸਨ। ਪਰ 1972 ਵਿਚ ਹੋਏ ਸ਼ਿਮਲਾ ਸਮਝੌਤੇ ਵਿਚ ਸਵ. ਪ੍ਰਧਾਨ ਮੰਤਰੀ ਇੰਦਰਾ ਗਾਂਧੀ ਨੇ ਬਿਨਾਂ ਕਿਸੇ ਸ਼ਰਤ ਪਾਕਿਸਤਾਨੀ ਜੰਗੀ ਕੈਦੀਆਂ ਨੂੰ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰਪਤੀ ਜਨਰਲ ਅਯੂਬ ਖ਼ਾਨ ਦੇ ਹਵਾਲੇ ਕਰ ਦਿੱਤਾ, ਜਦਕਿ ਇਨ੍ਹਾਂ ਕੈਦੀਆਂ ਦੀ ਰਿਹਾਈ ਬਦਲੇ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਦੇ ਕਬਜ਼ੇ ਵਾਲੇ ਕਸ਼ਮੀਰ (ਪੀ.ਓ.ਕੇ.) ਦਾ ਸਾਰਾ ਇਲਾਕਾ ਪਾਕਿਸਤਾਨ ਤੋਂ ਵਾਪਸ ਲਿਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਸੀ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਗ਼ਲਤੀਆਂ ਦੇ ਨਤੀਜੇ ਕਰਕੇ ਕਸ਼ਮੀਰ ਦੀ ਸਥਿਤੀ ਤੁਹਾਡੇ ਸਭ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਹੈ।

-ਮਹਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਬਾਜਵਾ
ਪਿੰਡ ਮਸੀਤਾਂ, ਜ਼ਿਲ੍ਹਾ ਕਪੂਰਥਲਾ।